مکمل غذایی چیست؟

مکمل غذایی یا "dietary supplement" که به آن "food supplement" یا "nutritional supplement" نیز گفته میشود، عبارت است از فراورده ای که به منظور تکمیل رژیم غذایی استفاده شود و موادی نظیر ویتامین ها ، مواد معدنی، فیبر، اسیدهای چرب یا اسیدهای امینه که ممکن است در رژیم غذایی معمول افراد فراموش شده باشند و یا به مقدار کافی دریافت نشوند را تامین می کنند.

مکمل غذایی و شکل آن

مکمل غذایی ممکن است به شکل قرص، کپسول، پودر یا مایع تهیه شوند. مکمل غذایی می تواند به صورت عصاره ، متابولیت و یا ترکیب فرآورده های مختلف باشد. به عبارت دیگر اینها موادی هستند که باید در رژیم غذایی روزانه دریافت کنیم ولی ممکن است این دریافت نقص داشته باشد و از طریق مکمل غذایی می خواهیم این نقص را جبران کنیم.

طبق آنچه وزارت بهداشت آمریکا درباره‌ی مکمل غذایی می‌گوید، موارد زیر را می‌توان جزو مکمل غذایی به شمار آورد:

• به عنوان مکمل باید در رژیم غذایی گنجانده شود.
• شامل یک یا چند ماده‌ی مشخص (ویتامین‌ها، گیاهان دارویی، اسیدهای آمینه یا دیگر اجزاء تشکیل‌دهنده‌ی آنها) باشد.
• به صورت خوراکی مصرف شود.
• برچسب مکمل غذایی داشته باشد و به عنوان مکمل‌ غذایی در نظر گرفته شود.

از طرفی، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) موادی را مکمل دارویی می‌داند که علاوه بر موارد بالا شامل ویژگی‌های زیر نیز باشد:

• کیفیت تولید آن بسیار بالا باشد.
• حاوی آلاینده یا ناخالصی نباشد.
• برچسب آن بسیار دقیق و با ذکر جزئیات باشد.

واسیلیوس فرانکوس (Vaslios Frankos) پزشک بخش برنامه‌های غذایی FDA معتقد است که نباید غلات غنی شده یا انواع کورن فلکس‌ها، که در بازار به عنوان مکمل‌های صبحانه مطرح می‌شوند، را با مکمل های غذایی اشتباه گرفت. در واقع، مواردی که به آنها اشاره شد، فقط درباره‌ی انواع قرص‌، کپسول و پودرها صدق می‌کند و برچسب‌های این محصولات باید به گونه‌ای باشد که اعتماد کامل مصرف کننده را در مورد مواد تشکیل دهنده بسته‌بندی محصول به درستی جلب کند. این کار باعث می‌شود تولیدکنندگان هم درباره‌ی محصولات خود نهایت صداقت را با سازمان غذا و دارو داشته باشند.

دیوید گاروتو (David Grotto)، سخنگوی انجمن رژیم غذایی آمریکا، معتقد است: در صورت افت بدن در اثر رژیم غذایی نامناسب یا محدود، مکمل غذایی می‌تواند کمک کننده باشد، اما در نهایت، حتی یک سری ویتامین، موادمعدنی یا سایر مکمل های غذایی هرگز نمی‌تواند جای تغذیه‌ی سالم را بگیرد.

در واقع مواد غذایی ترکیبات پیچیده‌ای هستند که نه تنها شامل انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر‌ها و مواد مغذی (کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین‌ها) و مواد شیمیایی-گیاهی هستند؛ بلکه دارای موادی مغذی و طبیعی‌ هستند که علم تاکنون موفق به شناسایی بسیاری از آنها نشده است. بنابراین حفظ یک رژیم غذایی سالم مزایایی را برای بدن فراهم می‌کند که هیچ ماده‌ی دیگری آن را برآورده نمی‌کند.

با این حال برخی از افراد ممکن است به دلیل مشکلات و شرایط متفاوت نیاز به مصرف مکمل‌های مختلفی داشته باشند. افرادی مانند:

• زنان باردار
• مادران شیرده
• گیاه‌خوران سفت و سخت
• افرادی که بدن آنها برخی مواد غذایی را نمی‌تواند تحمل کنند یا به آنها آلرژی دارند
• افراد مسن
• کسانی که با بیماری‌های کلیوی، قلبی و عروقی، استخوانی و سرطانی دست و پنجه نرم می‌کنند.